Każdy inwestor prędzej czy później zetknie się z bessą – okresem długotrwałych spadków na rynku finansowym, który może trwać miesiące, a nawet lata. Chociaż hossa (wzrosty) wydaje się atrakcyjniejsza, to właśnie podczas bessy pojawia się największe ryzyko utraty kapitału, ale jednocześnie najlepsze okazje inwestycyjne dla cierpliwych i dobrze przygotowanych inwestorów. Wielu uczestników rynku panikuje, widząc gwałtowne spadki cen akcji, kryptowalut czy surowców, co prowadzi do pochopnych decyzji inwestycyjnych. Jednak zamiast reagować emocjonalnie, warto przyjąć strategiczne podejście do bessy, które pozwoli nie tylko ochronić kapitał, ale także skorzystać z przyszłych odbić rynkowych.
Czym jest bessa i dlaczego warto się na nią przygotować?
Bessa to okres długotrwałych spadków na rynku, w którym większość aktywów traci na wartości. Zwykle mówi się o niej, gdy indeksy giełdowe tracą 20% lub więcej od swoich ostatnich szczytów.
Bessy mogą być wywołane przez różne czynniki:
-
Recenzje gospodarcze – spowolnienie wzrostu PKB, rosnąca inflacja, wysokie bezrobocie,
-
Polityka monetarna – podwyżki stóp procentowych przez banki centralne,
-
Niepewność geopolityczna – wojny, sankcje ekonomiczne, konflikty międzynarodowe,
-
Pęknięcie baniek spekulacyjnych – gwałtowne załamanie wartości aktywów, które wcześniej były mocno przewartościowane.
Czy bessy są czymś nowym?
Nie. Bessy pojawiały się wielokrotnie w historii rynków finansowych. Wystarczy spojrzeć na przykłady:
-
Kryzys dot-comów (2000-2002) – pęknięcie bańki internetowej, spadki indeksu NASDAQ o ponad 75%.
-
Wielki Kryzys Finansowy (2008-2009) – upadek banku Lehman Brothers, globalny krach na rynkach.
-
Pandemia COVID-19 (2020) – panika na rynku i największe jednodniowe spadki indeksów w historii.
Chociaż bessy mogą być bolesne, za każdym razem rynek się odbijał, a dobrze przygotowani inwestorzy mogli skorzystać na niskich cenach aktywów.
Jak zabezpieczyć swój kapitał w czasie bessy?
Jednym z najważniejszych sposobów na ochronę kapitału jest dywersyfikacja, czyli rozłożenie inwestycji na różne klasy aktywów.
-
Akcje defensywne – spółki z branż odpornych na recesję, np. farmaceutyczna, spożywcza, energetyczna.
-
Obligacje skarbowe – stabilne instrumenty dłużne, które mogą chronić przed spadkami na giełdzie.
-
Złoto i surowce – historycznie złoto pełni funkcję „bezpiecznej przystani” w czasach niepewności.
-
Gotówka i lokaty – zapewniają płynność i możliwość szybkiego skorzystania z okazji inwestycyjnych.
Im bardziej zróżnicowany portfel, tym mniejsze ryzyko utraty kapitału w czasie bessy.
Bardzo ważnym narzędziem ochrony kapitału jest stop-loss, czyli automatyczne zamykanie pozycji po osiągnięciu określonego poziomu straty.
-
Dla inwestorów krótkoterminowych stop-loss pozwala minimalizować straty.
-
Dla inwestorów długoterminowych może pomóc uniknąć emocjonalnych decyzji i pozwolić na spokojne przeczekanie bessy.
Podczas bessy inwestowanie z wykorzystaniem dźwigni finansowej (leverage) może być niezwykle ryzykowne. Spadki rynkowe mogą wywołać margin call, co oznacza konieczność sprzedaży aktywów po niskiej cenie i poniesienie dużych strat.
Jeśli używasz dźwigni – bądź wyjątkowo ostrożny lub całkowicie z niej zrezygnuj w trudnych czasach.
Jak wykorzystać bessę na swoją korzyść?
Kupuj wartościowe aktywa po niższych cenach
Bessa to idealny czas na zakup przecenionych aktywów, pod warunkiem że wybierasz wartościowe firmy o solidnych fundamentach. Warto analizować spółki, które mają zdrowy bilans finansowy, stabilne przepływy pieniężne i potencjał wzrostu. Jeśli nie masz pewności, jakie aktywa wybrać, sprawdź to, korzystając z narzędzi analizy fundamentalnej dostępnych na platformach inwestycyjnych.
Zamiast kupować akcje czy ETF-y jednorazowo, warto stosować strategię DCA (Dollar Cost Averaging). Polega ona na regularnym inwestowaniu tej samej kwoty w określone aktywa, niezależnie od ich ceny.
Taka metoda zmniejsza ryzyko wejścia na rynek w złym momencie i pozwala skorzystać ze spadków.
Podczas bessy inwestorzy często przenoszą kapitał do obligacji skarbowych, które oferują stabilne zyski i niższe ryzyko niż akcje.
Szczególnie warte uwagi mogą być obligacje indeksowane inflacją, które zapewniają ochronę przed wzrostem cen.
Najczęstsze błędy inwestorów podczas bessy
Największym błędem, jaki popełniają inwestorzy, jest sprzedaż aktywów w panice, gdy ceny są już niskie. To właśnie podczas największych spadków pojawiają się najlepsze okazje inwestycyjne, dlatego warto zachować spokój i długoterminowe podejście.
Wielu inwestorów próbuje przewidzieć moment, w którym rynek osiągnie dno i odwróci trend. Niestety, nawet doświadczeni analitycy mają z tym trudność, dlatego lepiej stosować strategię stopniowego wejścia na rynek (DCA).
W czasie bessy wiele spółek traci na wartości, ale nie wszystkie z nich przetrwają kryzys. Przed zakupem akcji warto przeprowadzić dogłębną analizę fundamentalną, aby upewnić się, że firma ma realne szanse na odbicie.
Bessa może być wyzwaniem dla inwestorów, ale także okazją do budowania solidnego portfela na przyszłość. Główne strategie to:
-
Dywersyfikacja i ochrona kapitału,
-
Stop-loss i unikanie dźwigni finansowej,
-
Korzystanie z DCA i zakupy wartościowych aktywów,
-
Analiza fundamentalna i rozsądne podejmowanie decyzji.
Jeśli podejdziesz do bessy z dobrze przemyślaną strategią, nie tylko ochronisz swój kapitał, ale również skorzystasz z przyszłych odbić rynkowych i zwiększysz swoje szanse na długoterminowy sukces inwestycyjny.
Materiał partnera